Onvoldoende aandacht voor bouw van seniorenwoningen

Volgens cijfers van Capital Value zijn er in de afgelopen jaren gemiddeld maar 600 seniorenwoningen aan de huursector per jaar toegevoegd. Dit staat in schril contrast met het ambitieniveau van 31.000 huur- en koopwoningen op jaarbasis. Zonder duidelijke regie en concrete maatregelen vanuit Den Haag stokt de doorstroming op de woningmarkt, met grote maatschappelijke gevolgen. Het ontbreken van dit thema op de politieke agenda is een gemiste kans, juist nu institutionele beleggers veel kapitaal beschikbaar hebben om te investeren.

Drievoudige vergrijzing zorgt voor een ongekende uitdaging

Nederland staat voor een ongekende uitdaging in de huisvesting van ouderen. Door de drievoudige vergrijzing – meer ouderen, hogere leeftijd en meer alleenstaanden – groeit de behoefte aan passende woonvormen explosief. Toch blijft de realisatie van seniorenwoningen ver achter bij de ambitie om 290.000 woningen te realiseren tot 2030 (31.000 op jaarbasis). Tot de doelstelling horen de bouw van 170.000 levensloopbestendige woningen en 80.000 geclusterde seniorenwoningen. In de afgelopen drie jaar heeft Capital Value slechts voor circa 1.800 zelfstandige seniorenwoningen aan nieuwbouwtransacties geregistreerd. Het gevolg: ouderen blijven noodgedwongen in gezinswoningen wonen die niet aansluiten bij hun situatie, waardoor de doorstroming stokt en de woningmarkt verder onder druk komt te staan. Volgens het Aanjaagteam Wonen Welzijn en Zorg voor Ouderen levert één seniorenwoning tot zeven verhuisbewegingen in de keten op.

Beleid en werkelijkheid lopen uiteen

Ondanks stimuleringsregelingen en bestuurlijke afspraken komt de bouw van seniorenwoningen veel te langzaam op gang. Vergunningstrajecten, bouwkosten, stikstofproblematiek en wisselend beleid hinderen de uitvoering. De verplichting voor gemeenten om een woonzorgvisie op te stellen is een belangrijke stap om de realisatie van seniorenwoningen beter af te stemmen op de lokale vraag. In de praktijk moet de komende jaren duidelijk worden in hoeverre deze visies daadwerkelijk bijdragen aan meer en beter passende woonoplossingen voor ouderen. ”Dirk Adriaanse, Associate Director bij Capital Value: “Juist nu de investeringsbereidheid onder marktpartijen sterk is toegenomen is het een gemiste kans dat er onvoldoende aanbod is. Institutionele beleggers reserveren honderden miljoenen euro’s voor langetermijninvesteringen in seniorenhuisvesting, maar er is simpelweg veel te weinig aanbod voor impactinvesteringen in dit segment. “

Politieke partijen laten kansen liggen

Ouderenhuisvesting wordt in de verkiezingsprogramma’s slechts beperkt en vaak zonder concrete stimuleringsmaatregelen genoemd, blijkt uit de analyse van Capital Value. Slechts enkele partijen stellen harde ingrepen voor, zoals verplichte hofjes of doorstroombevordering. Voor de meeste partijen blijft het bij algemene ambities, waardoor een maatschappelijk urgent probleem nauwelijks politieke prioriteit krijgt. Capital Value roept de landelijke politieke partijen dan ook op om met meer concrete voorstellen te komen voor de bouw van seniorenwoningen, zodat het woningtekort op een effectieve manier kan worden teruggedrongen. Om de ambitie van 290.000 woningen in 2030 waar te maken, zijn harde doelstellingen en een stabiel investeringsklimaat noodzakelijk.

Dirk Adriaanse: “Het is onbegrijpelijk dat dit thema nauwelijks deel uitmaakt van de verkiezingsprogramma’s, juist nu er zoveel woningen voor senioren moeten worden bijgebouwd én er voldoende kapitaal is om dit te kunnen realiseren. Politieke partijen moeten concrete plannen maken voor het stimuleren van de bouw van seniorenwoningen. Denk aan het verplicht opnemen van een vast percentage seniorenwoningen bij gronduitgifte. Daarnaast kan de Rijksoverheid een financiële bijdrage leveren om tegemoet te komen aan de meerkosten van seniorenwoningen, door bijvoorbeeld het opzetten van een Startbouwimpuls voor Seniorenwoningen (SBSW).  Maar ook verlaging van de overdrachtsbelasting voor woon-zorgcomplexen is essentieel om de bouw van de grond te krijgen.”