Onderzoek bevestigt uitstel bouw van 25.000 woningen in 2022
28 juli 2022
Het aantal afgegeven bouwvergunningen voor nieuwbouwwoningen is in mei opnieuw te laag gebleken om de kabinetsdoelstellingen te halen. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) werden er in mei 4.992 vergunningen afgegeven voor nieuwbouwwoningen, waarmee het totaal aantal verleende vergunningen in 2022 op 27.780 uitkomt. Dit is 15% lager dan in dezelfde periode vorig jaar. Als deze trend doorzet, komt het totaal aantal vergunningen in 2022 volgens een analyse van Capital Value rond de 66.000 uit. Dat is niet genoeg om het huidige woningtekort in te lopen. Als gevolg van het lage aantal vergunningen, de sterk gestegen bouwkosten, de stijging van de rente en mogelijke huurregeling zal de woningbouwproductie in de komende jaren sterk terugvallen. Recent onderzoek (juli 2022) van Capital Value onder beleggers en ontwikkelaars toont aan dat de bouw van 25.000 woningen in 2022 zal worden uitgesteld. De daling van het aantal vergunningen in combinatie met de uitstel van de bouw van woningen met vergunningen in 2022 én de stijging van het aantal huishoudens in Nederland, zullen het woningtekort de komende jaren explosief verder doen stijgen.
Gemiddeld 5.560 vergunningen per maand, ruim 7.000 nodig
Met het aantal vergunningen in mei komt het gemiddeld aantal vergunningen voor nieuwbouwwoningen uit op 5.560 per maand. Dat is veel te weinig om de doelstelling van het kabinet te halen. In de komende jaren wil het kabinet het aantal nieuw toegevoegde woningen in Nederland laten oplopen van 75.000 naar 100.000 per jaar. Daarvoor zijn door splitsingen en transformaties niet letterlijk 100.000 vergunningen nodig, maar naar schatting zeker 85.000. Het huidige tempo van vergunnen is daarvoor veel te laag en komt voor het hele jaar naar schatting tot slechts 66.000. Om het vereiste aantal vergunningen te halen zal het tempo moeten worden opgehoogd om ruim 7.000 vergunningen per maand te halen. De vergunningverlening wordt momenteel sterk gehinderd door de stikstofproblematiek en bezwaren vanuit betrokken partijen en omwonenden. De verwachting is dat met name de hinder van stikstof de komende maanden zal oplopen, omdat de bouwvrijstelling die voor bouwplaatsen geldt na de zomer komt te vervallen. Hierdoor kunnen ook lopende projecten stil komen te liggen. Nieuw is dat ook projecten worden uitgesteld en er geen vergunningsaanvraag wordt gedaan als gevolg van financiële haalbaarheid door stijging van de bouwkosten, stijging van de rente en onzekerheid over de huurregeling.
Bouw van 25.000 woningen onder druk door stijgende bouwkosten
In een recente (juli 2022) enquête onder woningbeleggers en ontwikkelaars stelde Capital Value vast dat de bouw van circa 25.000 nieuwbouwwoningen momenteel onder druk staat door de gestegen bouwkosten. Dit onderzoek bevestigt een eerdere analyse van Capital Value in maart. Marktpartijen geven aan dat zij projecten aanpassen, uitstellen of afstellen als gevolg van de gestegen bouwkosten, waardoor er een gat dreigt te ontstaan tussen het aantal afgegeven bouwvergunningen en de daadwerkelijk gerealiseerde woningen. Dat is niet alleen slecht nieuws voor de doelstelling van het toevoegen van 900.000 woningen voor 2030, maar specifiek ook voor de toevoegingen in het betaalbare segment. Zo'n 48% van de huurwoningen die projectontwikkelaars moeten aanpassen, uitstellen of stoppen betreft middeldure huurwoningen. Nog eens 21% betreft sociale huurwoningen. Ook Nederlandse pensioenfondsen geven aan dat 54% van de woningen die worden getroffen door de stijgende bouwkosten, middeldure huurwoningen betreft. Het is daarom belangrijk dat het ministerie en de bouwsector naar oplossingen blijven zoeken. Capital Value pleitte al eerder voor een tijdelijke verlaging van de BTW op bouwmaterialen.
Marijn Snijders, directeur Capital Value: "We zien dat de productie van betaalbare huurwoningen momenteel vanuit meerdere kanten wordt bedreigd. De stijgende rente en bouwkosten, de aangekondigde regulering van het middensegment en de trage vergunningverlening drukken op de huidige en toekomstige nieuwbouwproductie. Het is belangrijk dat het ministerie blijvend aan oplossingen werkt om duidelijkheid en steun te verstrekken aan de woningbouw. Duidelijkheid omtrent de stikstofregels en de regulering van het middensegment zullen al veel helpen, net als concrete maatregelen zoals een BTW- verlaging voor de bouw van betaalbare huurwoningen."